نقد و بررسی فیلم قانون مورفی

خلاصه داستان:

فرخ ( امیر جدیدی ) پلیس بدشانسی است که به تازگی از کار خود نیز برکنار شده است. در این وضعیت همکار سابق او ( امیر جعفری ) از او می خواهد تا به او کمک کند و...

کارگردان :

رامبد جوان : متولد سال 1350 در تهران است و در سالهای اخیر بیشتر با اجرای برنامه « خندوانه » نزد مخاطبین ایرانی شناخته می شود. سابقه بازیگری رامبد جوان به دهه هفتاد و بازی در مجموعه پرطرفدار « خانه سبز » باز می گردد اما در یک دهه اخیر او به کارگردانی روی آورده و آثار موفقی از جمله « ورود آقایان ممنوع » را روانه سینما کرده که یکی از موفق ترین کمدی های سالهای خیر سینمای ایران به شمار می رود.

نقد فیلم « قانون مورفی » :

آخرین ساخته سینمایی رامبد جوان به نام « نگار » تلاشی برای نزدیک شدن به استانداردهای سینمای جهان بود که با کم تجربگی رامبد جوان در کارگردانی، توفیق چندانی پیدا نکرد و تماشاگر هم خیلی زود اثر را فراموش کرد؛ البته که غیر کمدی بودن « نگار » نیز تاثیر بسزایی در عدم توفیق بالای آن داشت. حالا رامبد جوان پس از 2 سال با « قانون مورفی » به سینما آمده و دقیقاً همان مسیری را طی کرده که پیش از این با نگار در سینمای اکشن طی کرده بود، با این تفاوت که اثر جدید او اینبار " کمدی - فانتزی " است.

« قانون مورفی » شروع مناسبی دارد و با صحنه تعقیب و گریز به سبک فیلمهای « سریع و خشمگین » ( حتی ماشین نیز اشاره به این اثر دارد )، این نوید را به مخاطب می دهد که قرار است اثر کمدی متفاوتی را بر پرده سینما شاهد باشد اما فیلمنامه اجازه نداده که فیلم جدید رامبد جوان به یک تجربه منحصر به فرد در سینمای ایران مبدل شود. « قانون مورفی » برخلاف کمدی های این روزهای سینمای ایران، دوربین تنبلی ندارد و تدوین شلاقی نیز به کمک اثر آمده تا ضرباهنگ فیلم سریع باشد و مخاطب را دچار خستگی نکند. این موضوع نشان می دهد که رامبد جوان سینمای روز جهان را دنبال می کند و ذائقه مخاطب را می شناسد.

اما مشکل اصلی اینجاست که ایده های پراکنده فیلم هرگز نمی توانند در یک فیلمنامه واحد و منسجم قرار بگیرند. فیلمنامه « قانون مورفی » به حدی ویران و بی مفهوم است که باعث شده فیلم شبیه به تکه ویدئو کلیپ هایی باشد که با تدوین و اسلوموشن های فراوان در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. البته که برای توجیه چنین ضعفی همواره از عبارت « کمدی فانتزی » استفاده می شود تا هر اشکال و حفره ای در فیلمنامه با توسل به چنین عبارتی بی اهمیت تلقی شود که این دیدگاه، دقیقاً در نقطه مقابل خلق یک اثر فانتزی می باشد که در آن همواره انسجام فیلمنامه در کنار استفاده از عناصر فانتزی مورد تاکید است.

رامبد جوان در « قانون مورفی » به آثار فراوانی در سینمای جهان اشاره می کند. از اشاره به سری فیلمهای « سریع و خشمگین » در ابتدای فیلم گرفته تا « اَره » و البته « تغییر چهره » ، از جمله آثاری بوده اند که رامبد جوان بخش هایی از فیلم را با الهام گیری از آنها ساخته و در کارگردانی نیز مشخصاً تاثیر گای ریچی بر او انکار ناپذیر بوده است. اما نکته ای که در ساخت فیلم فراموش شده این است که لحظات مختلف فیلم ( که برخی از آنها بامزه هم هستند ) با شلختگی کامل در کنار یکدیگر قرار گرفته اند بطوريكه هیچ انسجامی در فیلم به چشم نمی خورد و به راحتی می توان هر نوع اتفاق عجیب و بی ربطی را هم به داستان اضافه کرد و مطمئن بود که خللی در روند داستان ایجاد نخواهد شد.

در اجرای شوخی های فیلم نیز اشکالات عجیبی به چشم می خورد که از جمله آن تاکید بیش از حد به برخی از ترفندهای سینمایی مانند « اسلوموشن » هست که از جایی به بعد به دلیل افزایش بکارگیری، کارکرد خودش را از دست می دهد. همچنین صحنه تعقیب و گریزی در فیلم وجود دارد که در یک بازار محلی در جریان است و ما چند دقیقه ای با شخصیت ها همراه می شویم اما این سکانس با یک شلختگی کامل به پایان می رسد که به نظر می رسد دلیل آن هیجان زدگی در خلق، بدون توجه به جزئیات بوده است. در این میان رامبد جوان به یک اصل فیلمسازی در سینمای کمدی این روزهای ایران نیز پایبند مانده و آن استفاده از موسیقی و رقص در جریان داستان است که باعث می شود گاهی اثر از " فانتزی " به " لودگی " تغییر کاربری دهد!

در میان بازیگران ، انتخاب امیر جدیدی به عنوان بازیگر نقش اصلی به نظر انتخاب هوشمندانه ای محسوب نمی شود. جدیدی تلاش بسیاری کرده تا بتواند در نقش شخصیتی مشنگ و بد شانس، بازی خوبی از خود ارائه دهد اما جنس بازی و لحن بیان او متفاوت از چنین سینمایی است و این را می توان در لحظه اعترافش در جنگل های شمال به خوبی مشاهده کرد. با اینحال تلاش جدیدی برای نزدیک شدن به نقش فرخ قابل ستایش است و تجربه ای جدید و منحصر به فرد برای چنین بازیگری به شمار می رود. شخصیت امیر جعفری نیز در فیلم بی شباهت به حضور او در « اکسیدان » نیست و می توان تشابهات زیادی میان این دو در فیلم مشاهده کرد. دیگر بازیگران فیلم ترکیبی از کمدین های شناخته شده سینمای ایران در کنار کمدین های « خندوانه » است که حضور کوتاه مدتی در فیلم دارند. خود رامبد جوان نیز در اندک زمان حضورش در تصویر، دقیقاً همان تصویری را از خود ارائه می دهد که در سالهای اخیر در برنامه « خندوانه » شاهد آن بوده ایم که شامل بازی اغراق شده با انبوهی از جیغ و فریاد است که ظاهراً باید به تماشای آن عادت کنیم.

نقد ویدئویی فیلم « قانون مورفی » را در برنامه سینمایی « سینگرام » ببینید.

« قانون مورفی » با تمام ضعف ها و ویرانه ای به نام فیلمنامه که در آن جریان دارد، هنوز هم امضای کارگردانش را پای اثر دارد که بهرحال سعی کرده تجربه ای متفاوت از فیلمسازی را به سینما ایران بیاورد. تلاش رامبد جوان در این خصوص قابل ستایش است و باید گفت که بهرحال هنوز هم بخش هایی از فیلم « قانون مورفی » به راحتی توانایی خنده گرفتن از مخاطب را دارد و مهمتر از آن اینکه فیلم هرگز خود را جدی نمی گیرد و در مقام ارائه پندهای اخلاقی به مخاطبش بر نمی آید و به تجربه سرگرمی اکتفا می کند. اینکه رامبد جوان از ساخت فیلم در یک لوکیشن خودداری کرده و به اثرش تنوع تصویری بخشیده، به نظر یک گام مثبت در سینمای کمدی این روزهای ایران است.

 منتقد : میثم کریمی                                                      

سایت " مووی مگ " 

نام فیلم : قانون مورفی

کارگردان : رامبد جوان

فیلمنامه : پوریا شجاعی

تهیه کننده : محمد شایسته

مدیر فیلمبرداری: حسین جلیلی

بازیگران :

امیر جدیدی

امیر جعفری

رامبد جوان

مهسا طهماسبی

و...