شايد شما هم شنيدهايد كه مي گويند بايد شير و ماست زياد بخوريم تا اثرات اين همه سربي كه از طريق هواي آلوده وارد بدنمان ميشود، خنثي شود. آلودگي هواي تهران هم كه هرچندوقت يكبار به دليل پديده گلخانهاي به حد بحراني ميرسد. اما اين كه ميگويند لبنيات اثر سوء آلودگي هوا را كم ميكند چقدر صحت دارد و اصلا تغذيه با اثرات آلودگي هوا ارتباطي دارد يا نه؟ ...
قبل از اين كه سراغ سوال اصلي، يعني كاهش اثرات مخرب آلودگي هوا به وسيله غذاها برويم، بايد ببينيم آلودگي هوا چه تأثيري روي بدن ميگذارد و تغييرات فيزيولوژيكي كه در بدن به خاطر آلودگي هوا به وجود ميآيد، كدام است. وقتي ميگوييم هوا آلوده است، اغلب به اين معني است كه هيدروكربورهاي ناشي از سوخت ناقص مواد سوختي در هواي تنفسي ما پخش شدهاند. اين هيدروكربورها سرطانزا هستند. از طرف ديگر در تركيبات نفتي مثل بنزين و گازوييل، معمولا انواع فلزات سنگين مثل سرب وجود دارند كه با سوختن اين مواد، در هوا منتشر ميشوند. اگرچه در سال هاي اخير بنزين بدون سرب وارد بازار شده ولي هنوز هم گازوييل و نفت كوره كه در صنايع استفاده مي شود، سرب دارد که سرطانزا هم هست. البته از گاز خطرناك مونوكسيد كربن هم نبايد غافل شويم، همان گاز بيرنگ و بيبويي كه در زمستان هر سال جان كلي آدم را ميگيرد و مدام توصيه ميكنند كه بايد با لوله بخاري تمامش را بيرون بفرستيد. اين گاز كه در فضاي بسته باعث مسموميت شديد و مرگ ميشود، حتي وقتي با لوله بخاريها هم بيرون فرستاده ميشود باز ميتواند خطرناك باشد؛ به اين خاطر كه اين همه بخاريهايي كه در خانهها ميسوزند، مونوكسيدكربن را در هوا منتشر ميكنند و در اثر پديده گلخانهاي در فصل سرما، اين گاز به اضافه بقيه گازهاي مضر به سطح زمين برميگردند و وارد ريههاي ما ميشوند. خلاصه اينكه زندگي شهرنشيني را از اين دردسرها گريزي نيست و ما اگر ميخواهيم در اين هواي آلوده سالم بمانيم، بايد چيزهايي را رعايت كنيم كه يكي از اين چيزها، نوع تغذيهمان است.
بهترين سبد غذايي
اگر آلودگي هوا خيلي شديد باشد، مشكل بتوان از اثرات سوءاش در امان ماند ولي در مورد ميزاني از آلودگي كه در اوقات عادي و در همه شهرهاي بزرگ و صنعتي وجود دارد، ميشود با مصرف بعضي از غذاها اثرات مضر آلايندهها را كم كرد.
براي كم شدن مضرات آلودگي هوا مصرف غذاهايي شامل ويتامين E و ويتامين D را پيشنهاد ميكنیم. اين ويتامينها ميتوانند اثرات مسمومكننده گازهاي آلاينده را خنثي كنند. ويتامين E را در روغنهاي گياهي، گردو، بادام، زيتون، جوانه گندم، جگر و سبزيجات داراي برگ سبز ميتوانيد مصرف كنيد. منابع مناسب ويتامين D هم شير، كره و زرده تخممرغ هستند كه بايد در برنامه غذايي روزانهتان باشند. البته ميتوانيد با تجويز متخصص، مكملهاي ويتامين E و D را هم مصرف كنيد. علاوه بر اين ويتامينها مصرف غذاهايي كه حاوي آنتياكسيدانهاي سلنيوم و بتاكاروتن اند را توصیه می کنیم. سبزيجاتي مثل طالبي، انبه، كدو تنبل، فلفل،اسفناج، كلم و زردآلو بتاكاروتن دارند. سلنيوم را هم ميتوانيد در غذاهاي دريايي، مرغ، نان و غلات سبوسدار پيدا كنيد.
«ويتامين C هم ميتواند به دفع سربي كه با هواي آلوده وارد بدن ما شده كمك كند. شير و لبنيات به خصوص پنير و ماست هم به خاطر كلسيمي كه دارند ميتوانند با جذب عناصر سنگين مثل سرب تداخل كنند.پس بهطور كلي بهتر است مردم از سبزيها وميوهها و لبنيات بيشتر استفاده كنند تا اثرات مخرب هواي آلوده را كاهش دهند.»
بدترين سبد غذايي
اما چه عادتهاي نادرست غذايي مي توانند اثرات مخرب آلودگي هوا را در بدن ما بيشتر كنند؟
«استفاده از تنقلات كم ارزش مثل چيپس و پفك و نوشابههاي گازدار چون باعث اختلال جذب عناصر مفيد در بدن ميشوند ميتوانند اثرات سوء آلودگي هوا را دوچندان كنند. موادي مثل سوسيس و كالباس به دليل داشتن مواد شيميايي و نگهدارنده، علاوه بر اين كه به خودي خود مضر و سرطانزا هستند براي افرادي كه در معرض آلودگي هواي شهرها قرار دارند به هيچوجه توصيه نميشوند. به طور كلي ما مردم را به مصرف مواد غذايي تازه و غيرصنعتي تشويق ميكنيم تا سلامتيشان در مواجهه با عوامل خطرناكي مثل آلايندههاي هوا محفوظ بماند.»
كودكان و سالمندان به اضافه بيمارن قلبي عروقي و بيماران ريوي، از آسيب پذيرترين گروه ها در مقابل آلودگي هوا هستند و بهتر است خانوادهها بيشتر مراقب رژيم غذايي اين افراد باشند
منبع : بیتوته